Klucz odpowiedzi oraz schemat oceniania, zaloguj sie aby ocenic lub skomentowac publikacje. Wersja c po ukraińsku uwaga, szacuje wyniki działań, szkola podstawowa, sprawdzan dla klasy iv dziaania pisemne. Sprawdzian czy też inaczej klasówka, praca kl rozumie niczego z ich dysputy. Stwierdził, że jest naiwna i niewinna. Po izbie krąży Poeta. Podchodzi do Maryny i zaczyna flirtować, lecz ona odpiera jego zaloty. Woli tańczyć z Czepcem. Na wesele przybywa bronowicki Żyd, właściciel karczmy. Dostrzega on ogromne różnice społeczne między inteligencją a Jednym z najbardziej znanych motywów, które pojawiają się w tym dziele, jest chocholi taniec. Z tego opracowania dowiesz się: - kim był Chochoł, - jaką rolę odegrał Chochoł na weselu, - oraz jaka jest symbolika tańca chocholego. Dobrze wiedzieć. W dosłownym znaczeniu chochoł to słomiane okrycie ochraniające drzewa i krzewy Wesele. Stanisław Wyspiański (1869 - 1907) Akt I. 1.Rozmowa Dziennikarza z Czepcem. 2.Rozmowa Dziennikarza z Zosią. 3.Radczyni uznaje, że towarzystwo chłopów jest nieodpowiednie dla Zosi i Hani. 4.Rozmowa Kliminy z Radczynią. 5.Kasper uwodzi Zosię. 6.Hania proponuje Jaśkowi taniec. 7.Rozmowa Radczyni z Kliminą. 8.Rozmowa Pana Młodego z Księdzem. 9.Naiwność Panny Młodej. 10 Wiersz Adama Mickiewicza Śmierć Pułkownika powstał w 1832 r. w Dreźnie po upadku powstania. listopadowego. Poświęcony jest Emilii Plater, bohaterskiej uczestniczce walk powstańczych na Litwie. Hrabianka Emilia Plater w czasie powstania dowodziła I Kompanią Pierwszego Pułku Litewskiego. Poeta opisuje sam moment śmierci bohaterki Podczas „wielkiej improwizacji” czarty wzmagają pychę bohatera, wmawiając mu pragnienie konfrontacji z Bogiem. W finale monologu poeta formułuje bluźnierstwo, dokończone przez jednego z diabłów. Konrad pada zemdlony i zostaje opętany przez wyjątkowo złośliwego biesa. Podczas egzorcyzmów ksiądz Piotr więzi złego ducha w ciele csIf. Mity i symbole w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego Mity i symbole w Weselu Stanisława Wyspiańskiego Wyspiański był jednym z najwybitniejszych twórców okresu młodej polski. Szczytem jego twórczości stały się dramaty pisane w ostatnich latach życia. Były to utwory podejmujące analizę ideałów, przekonań i sytuacji narodu polskiego. Najbardziej znany z tych utworów to Wesele . Stanowi ono wnikliwy i krytyczny obraz polskiego społeczeństwa początku XX wieku. Autor piętnuje i obnaża w tym dramacie nasze słabości i za pomocą symboli stara się ukazać prawdziwe oblicza swoich rodaków, zupełnie odmienne niż te zawarte w mitach, którymi żyją jego bohaterowie i ich pierwowzory. Wesele , wyrosło w oparciu o faktyczne wydarzenie jakim był ślub Lucjana Rydla, przyjaciela poety, z Jadwigą Mikołajczykówną, z pochodzenia chłopką. Co z tym idzie na weselu spotykają się dwie, zupełnie różne społeczności: chłopstwo i inteligencja. W okresie Młodej Polski małżeństwa takie jak to opisane przez Wyspiańskiego, nie odbiegały od norm społecznych. Był to przejaw zapatrzenie się inteligencji w życie chłopstwa tzw. chłopomanii. Przedstawiciele klasy inteligenckiej widzą jedynie sielankę życia wiejskiego a samych chłopów uważają za ludzi szczęśliwych, których wydarzenia światowe nie powinny interesować. Rozmowa Czepca z Dziennikarzem obala mit jedności narodowej w społeczeństwie polskim. Dziennikarz zapytany o sytuację na świecie stwierdza, że to nie jest istotne dla chłopa i nie zakłóca jego spokojnego życia i powinien on zostawić troskę o ojczyznę ludziom bardziej kompetentnym, czyli inteligencji. Urażony odpowiedzią Czepiec przypomina, że bohater powstania kościuszkowskiego, Bartosz Głowacki, był chłopem, a chłopstwo wywodzi się z książęcego rodu Piastów. Informuje też Dziennikarza, że chłopi są gotowi podjąć walkę o wolność i czekają jedynie na znak. Mamy tu do czynienia z dwoma mitami. Z jednej strony mit o misji przywódczej inteligencji, z drugiej racławicki mit o potędze chłopstwa. Te dwa, sprzeczne ze sobą przekonania, pozwoliły obalić Wyspiańskiemu jeden z największych mitów społeczeństwa polskiego – mit jedności narodowej. Jednocześnie daje nam do zrozumienia, że współczesność nie dorasta do pięt wielkim wzorcom przeszłości – mądrości politycznej Stańczyka czy bohaterstwu Zawiszy Czarnego. Stańczyk w Weselu jest też symbolem głębokiej troski o losy i przyszłość Ojczyzny. Duch tego legendarnego błazna ukazuje się wspominanemu już Dziennikarzowi, którego pierwowzorem był Rudolf Starzewski – naczelny redaktor gazety Czas . Należał on do stronnictwa Stańczyków, które jednak tylko nazwą nawiązywało do słynnego błazna królewskiego. Ich przekonana były bardzo kontrowersyjne. Nawoływali oni do bierności i posłuszeństwa wobec austriackich zaborców. Osoby MieszkaÅ„cy lub goÅ›cie z Krakowa/Inteligencja Pan MÅ‚ody – Lucjan Rydel Pan MÅ‚ody – Lucjan Rydel (1870-1918), poeta i dramaturg – zostaÅ‚ tu przedstawiony z tendencjÄ… do przejaskrawienia jego sÅ‚abostek, rysów komicznych. Jego skÅ‚onność do chÅ‚opomanii jest tu pokazana jako obÅ‚udna maska, chociaż trzeba dodać, że Pan MÅ‚ody sam w niÄ… wierzy. Pan MÅ‚ody kocha to, co wiejskie: krajobrazy, stroje, styl życia (zaczyna nawet iść w Å›lady chÅ‚opów i unikać higieny osobistej, od czego – jak sam mówi – czuje siÄ™ znacznie lepiej). Stara siÄ™ naÅ›ladować Gospodarza, jest jakby przedÅ‚użeniem jego postaci. Zwierza siÄ™ Racheli, że, jako poeta, kiedyÅ› opisze wszystko to, co go tu spotkaÅ‚o. Poeta – Kazimierz Tetmajer Poeta – Kazimierz Tetmajer (1865-1940) – brat gospodarza, WÅ‚odzimierza Tetmajera, autor dramatu poetyckiego „Zawisza Czarny”. W sztuce jest nazywany „żurawcem”, gdyż uwielbiaÅ‚ podróżować, na weselu Rydla byÅ‚ jedynie przelotem. WyspiaÅ„ski ukazaÅ‚ także innÄ… skÅ‚onność Kazimierza Tetmajera – prowadzenie czÄ™stych dyskusji-flirtów ( z MarynÄ… i RachelÄ…). Niekiedy owe dialogi przeradzajÄ… siÄ™ w mini-poematy. Poeta przeżywa wewnÄ™trzny dramat postawy, jako poeta jest Å›wiatowcem, obserwujÄ…cym bawiÄ…cych siÄ™ ludzi z dystansu. Jest jednoczeÅ›nie „lwem salonowym”, co przejawia siÄ™ w czÄ™stych flirtach. Podczas rozmowy z RachelÄ…, w ich gÅ‚owach rodzi siÄ™ pomysÅ‚ zaproszenia na wesele ChochoÅ‚a. Wypowiedzi Poety nacechowane sÄ… dekadentyzmem i pesymizmem, wyraźnie czuć wewnÄ™trzne rozdarcie – Poeta marzy o sile i potÄ™dze, lecz wokół dostrzega jedynie „skrzeczÄ…cÄ… pospolitość” Dziennikarz – Rudolf Starzewski Dziennikarz – Rudolf Starzewski (1870-1920), ówczesny redaktor krakowskiego „Czasu” – jest postaciÄ… zdolnÄ… do wÅ‚aÅ›ciwej oceny sytuacji narodowej. Posiada dużą wiedzÄ™ i intuicjÄ™, cechuje siÄ™ inteligencjÄ… i analitycznÄ… ocenÄ… rzeczywistoÅ›ci. Jak pisze Å»eleÅ„ski: „byÅ‚ om czÅ‚owiekiem najbardziej powoÅ‚anym, aby na weselu objawiÅ‚a mu siÄ™ przenikliwa, gorzka, surowa myÅ›l, upostaciowiona w StaÅ„czyku”. Ulega poczuciu niemocy, Å›wiadomość tragizmu losów narodu niezdolnego do dziaÅ‚ania odbiera mu aktywność, wpÄ™dza w apatiÄ™. Ma również lekceważący stosunek do chÅ‚opstwa, uważajÄ…c je za krótkowzrocznych prowincjuszy. Gospodarz - WÅ‚odzimierz Tetmajer Gospodarz - WÅ‚odzimierz Tetmajer (1862-1923), malarz i poeta, później także dziaÅ‚acz polityczny. W jego domu wÅ‚aÅ›nie odbywa siÄ™ tytuÅ‚owe wesele. Choć w duszy romantyk, skÅ‚onny do uniesieÅ„, a nawet obÅ‚Ä™du (wrażenia wywoÅ‚ane wizytÄ… Wernyhory), Gospodarz patrzy na Å›wiat oczyma realisty – oddaje bieg wypadków w rÄ™ce mÅ‚odszego pokolenia, nie baczÄ…c na potencjalne konsekwencje tej decyzji. WyspiaÅ„ski ukazaÅ‚ w nim sÅ‚abość, niezdecydowanie Inteligencji do podjÄ™cia wielkiego czynu. Miast tego, stać ich jedynie na sÅ‚owa, deklaracje, czekanie i marzenia. Radczyni Pierwsza przybyÅ‚a z Krakowa (profesorowa Antonina DomaÅ„ska, autorka książek dla dzieci, ciotka L. Rydla) i – choć stara siÄ™ ukryć swoje poczucie wyższoÅ›ci nad bronowickÄ… spoÅ‚ecznoÅ›ciÄ… – daje siÄ™ poznać jako osoba ograniczona, niesympatyczna, obÅ‚udna, ignorantka w sprawach znanych nawet mieszczuchom, jak pora siewu. Nos – cyganeria artystyczna Przybyszewskiego Nos to poÅ‚Ä…czenie dwóch postaci: Tadeusza Noskowskiego i StanisÅ‚awa Czajkowskiego oraz, jak mówi Boy-Å»eleÅ„ski, „caÅ‚a przybyszewszczyzna, której dwuletni okres Å›wiÄ™ciÅ‚ siÄ™ w Krakowie bezpoÅ›rednio przed Weselem”. Nos uosabia wiÄ™c wszystkie charakterystyczne cechy mÅ‚odopolskich artystów, a przede wszystkim, skÅ‚onność do alkoholu: “ PijÄ™, pijÄ™, bo ja muszÄ™, bo jak pijÄ™, to mnie kÅ‚uje:wtedy w piersi serce czujÄ™,strasznie wiele odgaduję”(...)Chopin, gdyby jeszcze żyÅ‚, to by piÅ‚- ,, Wesele, Akt III Paradoksalnie – w stanie upojenia zdolny do „trzeźwego” widzenia spraw spoÅ‚ecznych. Nos wyraża także dekadenckÄ…, nihilistycznÄ… postawÄ™ wobec życia: “ Wszystko nudzi, wszystko mi siÄ™ przykrzy już; ,, Wesele, Akt III oraz kult sztuki: “ ...evviva l’arte! (...)kult Bachusa i Astarte. Ha! Trza znosić Fata Los,konsekwentnie pusty trzos ,, Wesele, Akt III Rachela - Pepa Singer Pepa byÅ‚a córkÄ… karczmarza z Bronowic, Hersza Singera. Jej portet w Weselu znacznie odbiega od faktycznej sytuacji. Na weselu Rydla miaÅ‚a zaledwie 15 lat i nie byÅ‚Ä… przez nikogo zauważana. W "Weselu" ukazana zostaÅ‚a jako żydowska emancypantka, oczytanÄ…, inteligentnÄ… ("zna caÅ‚y Przybyszewski"). Rachela to mÅ‚oda artystka, która we wszystkim dookoÅ‚a widzi poezjÄ™. Jako muzÄ… wesela, dotrzymuje kroku Poecie w tworzeniu wierszy i wraz z nim jest inicjatorkÄ… fantastycznych wydarzeÅ„ w aktach II i III. Haneczka (Anna Rydlówna), Maryna i Zosia (Zofia i Maria ParneÅ„skie) Ukazane zostaÅ‚y zgodnie z ich pierwowzorami, sÄ… energiczne, dobrze bawiÄ… siÄ™ na weselu. Maryna jest nieco dojrzalsza od swoich równieÅ›niczek, ona też demaskuje flirt Poety. Jest dowcipna, ma ciÄ™ty jÄ™zyk, jest dobrÄ… obserwatorkÄ… życia spoÅ‚ecznego. MieszkaÅ„cy Bronowic/ChÅ‚opstwo Panna MÅ‚oda – Jadwiga MikoÅ‚ajczykówna Panna MÅ‚oda – Jadwiga MikoÅ‚ajczykówna, najmÅ‚odsza siostra Anny Tetmajerowej. Postać ta, na premierze „Wesela” wywoÅ‚aÅ‚a spory skandal, gdyż postać Panny MÅ‚odej caÅ‚kowicie odbiega od pierwowzoru. Wbrew rysunkowi postaci zaproponowanemu przez autora dramatu, byÅ‚a ona subtelnÄ…, drobnÄ…, „oÅ›wieconą” i przepojonÄ… duchem patriotyzmu bogatÄ… wieÅ›niaczkÄ…, nie zaÅ› naiwnÄ…, ale peÅ‚nÄ… temperamentu, rezolutnÄ…, hożą dziewuchÄ…. Sposób myÅ›lenia i wyrażania siÄ™ Panny MÅ‚odej Å›wiadczy o braku wyksztaÅ‚cenia i obycia towarzyskiego, co wyraźnie dotknęło JadwigÄ™ MikoÅ‚ajczykównÄ™. WyspiaÅ„ski pragnÄ…Å‚ jednak uzupeÅ‚nić postać Pana MÅ‚odego kimÅ› o równie przejaskrawionych komicznych cechach. Czepiec – BÅ‚ażej Czepiec Czepiec – BÅ‚ażej Czepiec, pisarz gminny, wuj Jadwigi MikoÅ‚ajczykówny; uosabia porywczÄ…, silnÄ…, pewnÄ… siebie postać polskiego chÅ‚opa. Interesuje siÄ™ politykÄ…, ma szerokie obeznanie w panujÄ…cych stosunkach spoÅ‚ecznych (trafnie nazywa PoetÄ™ „Panem Latawcem”). Czepiec jest gotów do wziÄ™cia udziaÅ‚u w powstaniu narodowym, jeÅ›liby tylko takie miaÅ‚o nadejść, czeka jednak na przywództwo ze strony inteligentów. Wierzy w potężnÄ… moc i siÅ‚Ä™ ukrytÄ… wÅ›ród polskiego chÅ‚opstwa, co czÄ™sto wyraża (np. wchodzÄ…c z kosÄ… na sztorc do domu Gospodarza). Czepcowa Å»ona Czepca, jest tylko uzupeÅ‚nieniem pary, pozostaje w cieniu mÄ™ Gospodyni – Anna z MikoÅ‚ajczyków Tetmajerowa. Å»ona WÅ‚odzimierza Tetmajera, kochajÄ…ca żona i matka. Jest gospodarna i praktyczna – znalezionÄ… zÅ‚otÄ… podkowÄ™ chowa w skrzyni. Å»yd - Hersz Singer Karczmarz z Bronowic. Nad interesy przedkÅ‚ada uczucie do córki, wyksztaÅ‚conej, rozpoetyzowanej, wrażliwej. Jego postać Å›wiadczy o tolerancji dla narodu żydowskiego, wroÅ›niÄ™tego już od dawna w polskÄ… kulturÄ™. Jasiek - Jan MikoÅ‚ajczyk Jan MikoÅ‚ajczyk, brat Panny MÅ‚odej. Dumny, mÅ‚ody drużba, parobek, marzÄ…cy o bogactwie. Pyszni siÄ™ z posiadanej czapki z pawich piór. Jest mÅ‚ody i nierozważny, najmniej odpowiedniÄ… osobÄ… do posiadania ZÅ‚otego Rogu. Choć energiczny i peÅ‚en zapaÅ‚u, Å›wiadomy sytuacji politycznej byÅ‚ zbyt lekkomyÅ›lny i beztroski by sprostać powierzonemu mu zadaniu poderwania Polski do Klimina Wiejska baba, peÅ‚na energii, rubaszna i wesoÅ‚a. Dziad Przedstawiciel starszego pokolenia. Dziad przechowuje w pamiÄ™ci wypadki rzezi galicyjskiej. Jest nÄ™dzarzem i popychadÅ‚em – nie angażuje siÄ™ w sprawy spoÅ‚eczne. Kuba, WojtuÅ›, Staszek, Kasper, Marysia, Kasia,Kamil,Robert Wiejskie dzieci, bawiÄ…ce siÄ™ na zabawie. Kasper, tak jak Jasiek jest drużbÄ…, bardziej doÅ›wiadczonym w sztuce flirtu od swojego kolegi. Marysia to siostra Anny i Jadwigi, byÅ‚a zarÄ™czona z malarzem, Ludwikiem de Laveaux, który zmarÅ‚ w Monachium na gruźlicÄ™. W Weselu ukazuje siÄ™ on jej jako Widmo. Po jego Å›mierci wyszÅ‚a za Wojtka - Wojciecha SusuÅ‚a Isia MaÅ‚a dziewczynka, która spotyka chochoÅ‚a. Odważna i rezolutna, obarczona obowiÄ…zkami domowymi. Zabawna i rozkoszna KsiÄ…dz Postać nie grajÄ…ca ważniejszej roli w sztuce. Jest ChÅ‚opem, a mimo to, ze wzglÄ™du na swój urzÄ…d, przez to jest traktowany z dystansem. Co interesujÄ…ce, prowadzi interesy z Å»ydem. Osoby dramatu (postaci fantastyczne/historyczne) ChochoÅ‚ - pojawia siÄ™ w izbie weselnej, Å›piewajÄ…c smÄ™tnÄ… piosenkÄ™ o pawich piórach; zapowiada przybycie goÅ›ci; to poÅ›rednik miÄ™dzy Å›wiatem rzeczywistym a fantastycznym. Jest otulonym sÅ‚omÄ… na zimÄ™ krzakiem róży. Zjawia siÄ™ na poczÄ…tku akcji fantastycznej (w II akcie) oraz na koÅ„cu dramatu, gdy gra"chocholÄ…" muzykÄ™ uczestnikom akcji (akt III). Jest symbolem nadziei na odrodzenie Polski, spoÅ‚ecznÄ… sprawiedliwość, a także objawieniem sztuki i piÄ™kna. Widmo - malarz Ludwik de Laveaux, uczeÅ„ Jana Matejki - ukazuje siÄ™ Marysi. Ludwik miaÅ‚ siÄ™ ożenić z MarysiÄ…, ale zmarÅ‚ wczeÅ›niej na gruźlicÄ™. Marysia mogÅ‚aby mieć podobne wesele; mogÅ‚aby wyjść za „pana z miasta". Ten obraz literacki, przypomina MickiewiczowskÄ… balladÄ™ "Romantyczność" i dramatycznÄ… historiÄ™ Jasia i Karusi. StaÅ„czyk - nadworny bÅ‚azen trzech ostatnich Jagiellonów, bystry i odważny mÄ™drzec zatroskany o los Polski, pojawia siÄ™ na obrazach Matejki - ukazuje siÄ™ uosabia sumienie Dziennikarza, który pracujÄ…c w lojalistycznym dzienniku, wie, że „usypia" naród i szarga „świÄ™toÅ›ci" narodowe. Dziennikarz jest wyznawcÄ… tez krakowskiej szkoÅ‚y historycznej, gÅ‚oszÄ…cej dość kontrowersyjny program polityczny oparty na przekonaniu, że historia Polski byÅ‚a pasmem klÄ™sk i niepowodzeÅ„, a jedynÄ… metodÄ… postÄ™powania w obecnej sytuacji Polski jest lojalizm i ugoda z zaborcÄ…. StaÅ„czyk - bÅ‚azen Zygmunta Starego - wskrzesza czasy Å›wiÄ™toÅ›ci Rzeczypospolitej Jagiellonów, jest znakiem jej potÄ™gi i chwaÅ‚y, zadaje tym samym kÅ‚am tezom krakowskiej szkoÅ‚y, jest wyrzutem sumienia Dziennikarza, który przeżywa kryzys zaufania do ideologii wÅ‚asnego stronnictwa. BÅ‚azen ofiarowuje Dziennikarzowi kaduceusz (w starożytnoÅ›ci byÅ‚a to laska heroldów, zapewniajÄ…ca im nietykalność; to symbol pokoju i Å‚agodzenia sporów, ale także laska bÅ‚azna), by rozbudzaÅ‚ Å›wiadomość narodowÄ… - „mÄ…ciÅ‚ narodowÄ… kadź" i „staÅ‚ na czele” Rycerz Czarny - Zawisza Czarny z Garbowa, sÅ‚awny i mężny rycerz, walczyÅ‚ pod Grunwaldem, symbol Polaka-patrioty - ukazaÅ‚ siÄ™ Poecie. Zwiastun odrodzenia ojczyzny. Mówi Poecie: „Na koÅ„; zbudź siÄ™!...". Wyznacza mu rolÄ™ wieszcza. Poeta wie, że „Polska to jest wielka rzecz", ale nie czyni nic i „śpi". Jest dekadentem, porażonym niemocÄ… i owÅ‚adniÄ™tym melancholiÄ…. Zawisza Czarny jest symbolem jego rozterek wewnÄ™trznych, znakiem siÅ‚y i mocy, której brakuje Poecie. Hetman - Franciszek Ksawery Branicki - współtwórca konfederacji targowickiej, sÅ‚ugus Moskwy, sprzedawczyk, zdrajca, podczas powstania koÅ›ciuszkowskiego skazany na Å›mierć - ukazuje siÄ™ Panu MÅ‚odemu. Hetman zmusza Pana MÅ‚odego do zastanowienia siÄ™, czy w gÅ‚Ä™bi serca nie tkwi w nim poczucie wyższoÅ›ci szlachty nad chÅ‚opstwem. Hetman mówi: „CzepiÅ‚eÅ› siÄ™ chamskiej dziewki! Polska to wszystko hoÅ‚ota, tylko im zÅ‚ota...". Upiór - Jakub Szela - chÅ‚op spod Tarnowa, stanÄ…Å‚ na czele rabacji galicyjskiej (1846). Rzeź szlachty przez zbuntowane chÅ‚opstwo sprowokowaÅ‚a administracja austriacka, by rozbić przygotowywane powstanie narodowe - ukazuje siÄ™ Dziadowi. Symbol gÅ‚Ä™bokiego podziaÅ‚u narodu polskiego na "panów" i "chamów" i krzywdy chÅ‚opskiej oraz wzajemnej zostaje haniebna karta polskiej historii. zapewne po to, by wyjaÅ›nić przyczyny wzajemnej niechÄ™ci inteligencji do chÅ‚opstwa, po części usprawiedliwić jej postÄ™powanie funkcjonujÄ…cym jeszcze żywo w pamiÄ™ci obrazem rzezi galicyjskiej. Wernyhora - na wpół legendarny Kozak, wróż ukraiÅ„ski z 2. poÅ‚owy XVIII w. Symbol odrodzenia Polski w granicach historycznych z 1772 r.; rzecznik zgody chÅ‚opów ze szlachtÄ… oraz Polaków z Rusinami - ukazuje siÄ™ Gospodarzowi. Pan -Dziad z lirÄ… przybywa z rozkazem z dawnych kresów Rzeczypospolitej - symbolu wielkoÅ›ci i potÄ™gi dawnej Polski, ale i buntów chÅ‚opskich przeciwko polskiej szlachcie. Budzi chęć do czynu narodowego i przymierza szlachty z chÅ‚opami. Symbol wiary w odrodzenie ojczyzny. Wernyhora zostawia ZÅ‚oty Róg na sznurze i nakazuje "rozesÅ‚ać wici" po kraju. Kiedy odjeżdża, jego koÅ„ gubi zÅ‚otÄ… podkowÄ™. Z chwilÄ… pojawienia siÄ™ tej postaci rozpoczyna siÄ™ w dramacie wÄ…tek narodowo-wyzwoleÅ„czy, skonstruowany jednak nie w konwencji realistycznej, ale symbolicznej. W skrócie Zyskaj dostęp do setek lekcji przygotowanych przez ekspertów! Wszystkie lekcje, fiszki, quizy, filmy i animacje są dostępne po zakupieniu subskrypcji. W tej lekcji: Wesele – postacie,chłopi i inteligencja w Weselu,Wesele – charakterystyka bohaterów. 7-dniowy dostęp Wypróbuj bezpłatnie portal Dostęp do 9 przedmiotów 7 dni zupełnie za darmo! Tylko dla nowych użytkowników Bez podawania danych karty lub Kup dostęp do Miesięczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Płatność co miesiąc Zrezygnuj kiedy chcesz! 19,90Płatne co miesiąc Zrezygnuj w dowolnym momencie Kontynuuj RABAT 15% Roczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Korzystny rabat Jednorazowa płatność Korzystasz bez ograniczeń przez cały rok! 84,15 7,01 zł / miesiąc Jednorazowa płatność Kontynuuj lub kup dostęp przedmiotowy Dostęp do 1 przedmiotu na rok Nie lubisz kupować kota w worku? Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia Sprawdź się Filmy do tego tematu Materiały dodatkowe cyganeria artystyczna zjawisko socjologiczne XIX wieku; nieformalne, choć wyraźnie wyodrębnione ugrupowania artystów; na ziemiach polskich cyganeria skupiła się w Krakowie wokół postaci Stanisława Przybyszewskiego; artyści manifestowali swoją odrębność strojem (np. czarna peleryna), sposobem zachowania łamiącym reguły społeczne, moralne; stawali w opozycji do ustabilizowanego mieszczańskiego życia; nie mieli stałych dochodów, nadużywali alkoholu, większość czasu spędzali w różnych lokalach, kawiarniach (np. Jama Michalikowa w Krakowie, kawiarnia Schmidta, Paon)Stanisław Przybyszewski (1868–1927); dramaturg, pisarz, poeta, członek bohemy, dekadent; od 1889 r. przebywał w Berlinie (zapisał się na studia architektoniczne i medyczne, ale ich nie ukończył – za kontakty z ruchem robotniczym został wydalony z uczelni); obracał się w kręgach artystycznych (poznał Edvarda Muncha); w Berlinie pracował dorywczo, pisał ( eseje inspirowane myślą Nietzschego), był współzałożycielem czasopisma berlińskiej bohemy „Pan”; związał się z Martą Foerder – miał z nią troje dzieci, lecz nie interesował się ich losem (odrzucona kobieta popełniła samobójstwo, będąc w czwartej ciąży); w 1893 r. poślubił Dagny Juel, norweską pianistkę, z którą miał dwoje dzieci; Przybyszewski wdawał się w liczne romanse – dla niego Jadwiga Kasprowiczowa rozwiodła się z mężem; wokół Przybyszewskich skupiało się życie artystyczne; w 1898 r. objął redakcję krakowskiego „Życia” i stał się kluczową postacią Młodej Polski; w 1906 r. z Jadwigą przeniósł się do Monachium; po wojnie mieszkał kolejno w Toruniu, Zakopanem, Bydgoszczy, Gdańsku, ostatecznie otrzymał propozycję pracy z kancelarii prezydenta Stanisława Wojciechowskiego i zamieszkał w Warszawie; aby się utrzymać, jeździł po Polsce z odczytami o literaturze; pod koniec życia wrócił w rejony rodzinne na Kujawy; nawrócił się też na katolicyzm; twórczość, a przede wszystkim osobowość Przybyszewskiego uczyniły z niego legendę już za życiaTadeusz Boy-Żeleński (1874–1941); tłumacz, pisarz, poeta, satyryk, działacz społeczny; studiował medycynę, ale prowadził też hulaszczy tryb życia (hazard, alkohol); popadł w długi, które chciał spłacić wojskowym stypendium (musiał je potem odsłużyć w armii austro-węgierskiej, ale przez symulowanie choroby psychicznej został zwolniony ze służby); nieodłączny towarzysz Przybyszewskiego, zakochany w jego żonie; pracował jako lekarz w Szpitalu św. Ludwika w Krakowie; kiedy pojechał na stypendium do Paryża, zafascynował się francuską literaturą (dokonał licznych jej przekładów); po powrocie w 1906 r. pisał teksty do literackiego kabaretu „Zielony Balonik”; w 1919 r. zrezygnował z pracy lekarza i przyjął stanowisko recenzenta w krakowskim „Czasie”; od 1922 r. mieszkał w Warszawie, gdzie był kierownikiem literackim w Teatrze Polskim, a także w latach 30. kierował kliniką promującą świadome macierzyństwo; po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Lwowa; popierał agresję radziecką na Polskę (jego zdaniem przyniosła kres zacofanej Polsce szlacheckiej); został zamordowany przez Niemców wraz z grupą lwowskich profesorów Pan Młody - Lucjan Rydel, Panna Młoda - Jadwiga Mikołajczykówna, Poeta - Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Gospodarz - Włodzimierz Tetmajer (malarz), Gospodyni - Anna z domu Mikołajczykówna, żona Włodzimierza Tetmajera, Dziennikarz - Rudolf Starzewski, Radczyni - Antonina Domańska- ciotka Pana Młodego, Rachela - Pepa Singer- córka bronowickiego karczmarza, Czepiec - Błażej Cz. - chłop z Bronowic , pisarz gminny, Marysia - Maria Mikołajczykówna - siostra Panny Młodej, Nos - przedstawiciel krakowskiej cyganerii, Jasiek - brat Panny Młodej, Ranking Ta tablica wyników jest obecnie prywatna. Kliknij przycisk Udostępnij, aby ją upublicznić. Ta tablica wyników została wyłączona przez właściciela zasobu. Ta tablica wyników została wyłączona, ponieważ Twoje opcje różnią się od opcji właściciela zasobu. Wymagane logowanie Opcje Zmień szablon Materiały interaktywne Więcej formatów pojawi się w czasie gry w ćwiczenie. Jesteś w:Ostatni dzwonek -> Wesele Pierwowzór: Panna Młoda to Jadwiga Mikołajczykówna, najmłodsza córka Jacka Mikołajczyka. Wychowywała się właściwie w domu Tetmajerów, ponieważ jej starsza siostra Hanna była żoną Włodzimierza. W 1900 roku miała około 16 lat. Wszyscy, którzy ją znali twierdzili, iż ta subtelna, delikatna, drobna „oświecona”. Przepełniona duchem patriotyzmu. Ukończyła szkołę ludową, więc z pewnością słowa włożone w jej usta przez Wyspiańskiego: „A kaz tyz ta Polska(…)” głęboko ją dotknęły. Dziewczyna w niczym nie przypominała postaci przedstawionej w dramacie. Grzymała-Siedlecki napisał, iż po wydaniu Wesela: „(…) można ją było widzieć zalaną łzami, gdy siebie jako Pannę Młodą ujrzała na scenie(…) Podobała jej się może żywotność, żywotność w jaką ją przyodziała wyobraźnia autora, ale nie mogła mu przebaczyć i bodaj do końca życia mu nie przebaczyła mu tego »A kaz ta Polska«”. W dramacie: Panna Młoda jest przeciwieństwem swojego męża. Jej wypowiedzi nie wskazują na wykształcenie i obycie. Pan Młody Pierwowzór: Lucjan Rydel (urodził się w 1870 roku, a zmarł w 1918) był poetą i dramaturgiem. Wywodził się z rodziny krakowskich profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, którą musiał długo przekonywać do zaakceptowania decyzji związania się z Jadwigą. Jego chłopomania nie była wynikiem „mody”, ponieważ jak twierdzą badacze literatury - jego uczucie do narzeczonej było szczere, a ich pożycie szczęśliwe. Przykładem tego może być wypowiedź Stefana Nowińskiego: „Byli tacy, którzy uważali to, według starych pojęć, za »mezalians«, a jednak gołębie serce poety wykazało większy od nich rozum, bo rzeczywiście w swym pożyciu małżeńskim oboje śp. Rydlowie mieli »dużo szczęścia«, o czym marzyły rymy…”. Przyjaciel rodziny Rydla, A. Grzymała-Siedlecki wypowiadał się z aprobatą o ich małżeństwie: „Dniami i tygodniami, miesiącami i latami mieli o czym mówić, mieli z czego wspólnie się cieszyć i wspólnie przeżywać troski. Byli jezdnym z najbardziej zżytych małżeństw artystycznych, jakie znałem”. Rydel miał za złe Wyspiańskiemu krzywdzące potraktowanie jego żony Jadwigi, a swoim wizerunkiem w Weselu się nie przejmował. W dramacie: Wyspiański przedstawia swojego przyjaciela w sposób przerysowany, a wręcz karykaturalny. Gospodyni Pierwowzór: Anna Tetmajer (z domu Mikołajczyk) badacze szacują, że w momencie wesela Lucjana Rydla miała około dwudziestu siedmiu lat. Tę postać Wyspiański przedstawił niemal bez żadnych zmian. Anna wiodła szczęśliwe życie u boku Włodzimierza, mieli dzieci. W dramacie: Gospodyni jawi się jako kobieta silna i stanowcza. Widzimy ją jako troskliwą matkę i dobrą żonę. Gospodarz liczy się z jej zdaniem. Poeta Pierwowzór: Kazimierz Przerwa-Tetmajer (urodził się 12 stycznia 1865 roku na Podhalu, a zmarł 18 stycznia 1940 roku w Warszawie) był wybitnym poetą, powieściopisarzem, nowelistą i dramaturgiem oraz przyrodnim bratem Włodzimierza Tetmajera i przyjacielem Wyspiańskiego z czasów nauki w Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Uważa się go za przedstawiciela dekadentyzmu (tzw. choroba schyłku wieku, dekadenci wywyższali się ponad zwykłych ludzi, tzn. tych, którzy nie byli artystami). Wyspiański dobrze uchwycił zwłaszcza dwie cechy Przerwy-Tetmajera – zamiłowanie do flirtów z młodymi kobietami i duszę podróżnika. W dramacie: Wyspiański ukazuje go jako bawidamka flirtującego z dwiema kobietami naraz (z Maryną i Rachelą). Izoluje się od chłopów. Jest żurawcem. To nawiązanie do autentycznej cechy Kazimierza Przerwy-Tetmajera, który był z zamiłowania się ze zjawą Rycerza – Zawiszy Czarnego. Kazimierz Przerwa-Tetmajer napisał dramat pt. Zawisza Czarny, którego premiera odbyła się na krótko przed premierą Wesela). Dziennikarz Pierwowzór: Rudolf Starzewski (urodził się w 1870, a zmarł w roku 1920) w 1901 roku był współpracownikiem związanego z konserwatystami dziennika „Czas”, którego redaktorem został dopiero później. W Krakowie był cenionym znawcą polityki. Darzył wielką sympatią środowisko artystyczne i często wcielał się w rolę krytyka teatralnego. Podobnie jak w dramacie, tak i w życiu, bardzo lubił Zofię Pareńską, z powodu której najprawdopodobniej popełnił samobójstwo. W dramacie: Dziennikarz to wywyższający się inteligent. Zauroczony jest rozmowy ze Stańczykiem przeżywa kryzys. Zaczyna wątpić w swoje ideały. Radczyni Pierwowzór: Antonina Domańska Urodziła się w 1853 roku, a zmarła w roku 1917. Była stryjeczną siostrą matki Lucjana Rydla. Żoną profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego - lekarza i radnego Krakowa. Pisała utwory dla dzieci. Napisała między innymi Historię żółtej ciżemki i Paziów króla Zygmunta. W dramacie: Radczyni jest osobą o mocnych i niezmiennych poglądach, krytycznie nastawioną zarówno do ślubu swojego krewniaka z chłopką, jak i do całego chłopstwa i nieukrywającą tego. Rachel Pierwowzór: Pepa Singer była córką bronowickiego karczmarza – Hersza Singera. Niemal w niczym nie przypominała postaci stworzonej przez Wyspiańskiego. Na weselu Rydla bawiła się jedynie dzięki swojemu ojcu, do którego głównie skierowane było zaproszenie. Wyspiański wykorzystał postać Pepy, ponieważ chciał mieć całkowity przekrój społeczeństwa. Brakowało mu kobiety wyemancypowanej. Żydówki często uchodziły właśnie za takie. Jednak Pepa nie mogła być taką w rzeczywistości, gdyż w dniu tytułowego wesela miała niespełna piętnaście lat. Jak donoszą badacze, szara i nijaka Pepa Singer po premierze Wesela w prywatnym życiu wcieliła się w postać Rachel, przyjmując nawet jej imię i stała się stałą bywalczynią krakowskiego świata artystycznego. W dramacie: Rachel jest kobietą zafascynowaną młodopolską kulturą, zwłaszcza poezją. Jest inteligentna. Interesuje się nią Poeta. Czepiec Pierwowzór: Błażej Czepiec (urodził się w 1850 roku, a zmarł w 1934 roku) był pisarzem gminnym Bronowic, wujem Jadwigi Mikołajczykówny (Panny Młodej). Wraz z Wyspiańskim pełnił obowiązki świadka na ślubie Rydla. Wbrew temu, co można wyczytać na kartach Wesela, to nie on był wójtem Bronowic, lecz jego brat Maciej (ojciec Kaspra). Wygląd zewnętrzny zdeterminował jego charakter w dramacie. Był on rosłym i silnym mężczyzną. Wyspiański wykorzystał dwa autentyczne wydarzenia z życia Czepca. Pierwsze to bójka, jaką wszczął na wiecu wyborczym Ptaka. Drugie to awantura z muzykami na weselu Rydla. W dramacie: Czepiec jest głównym przedstawicielem chłopów, ma wyraźny szacunek i poważanie wszystkich bronowiczan. Marysia Pierwowzór: Maria Susuł z domu Mikołajczyk, siostra Anny i Jadwigi, była żoną Wojciecha, za młodu zaręczona ze Stanisławem Ludwikiem de Laveaux, polskim malarzem francuskiego pochodzenia, który zmarł w młodym wieku na gruźlicę w Paryżu. W dramacie: Marysia spotka Widmo, czyli swojego dawnego ukochanego Ludwika. Nos Pierwowzór: Nie jest jasno sprecyzowany: badacze wskazują, że bohater jest połączeniem dwóch malarzy – Tadeusza Nosowskiego i Stanisława 1 2 Szybki test:Pepa Singer - pierwowzór Raheli - miała w momencie uroczystości weselnych:a) 18 latb) 16 latc) 12 latd) 14 latRozwiązanieGłównym przedstawicielem chłopów w Weselu jest:a) Gospodarzb) Dziadc) Jasiekd) CzepiecRozwiązanieDziennikarz w rozmowie ze Stańczykiem:a) mówi, że ma dość usypiania narodub) jawi się jako reformatorc) popiera chłopomanięd) krytykuje konserwatyzmRozwiązanieWięcej pytań Zobacz inne artykuły: Partner serwisu: kontakt | polityka cookies

bohaterowie wesela i ich pierwowzory